ตลาดชุมชน - สินค้าชุมชน : เกษตรทฤษฎีใหม่

เกษตรทฤษฎีใหม่

ระบบเกษตรที่มีกิจกรรมการผลิตเป็น 4 ส่วน น้ำ 30 : นา 30 : ป่า 30 : บ้าน 10

เกษตรทฤษฎีใหม่ เป็นแนวคิดทางการเกษตรที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (รัชกาลที่ 9) ทรงพระราชทานให้กับพสกนิกรชาวไทย เพื่อช่วยให้เกษตรกรสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน โดยเน้นการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างเหมาะสม แนวคิดนี้แบ่งพื้นที่การเกษตรออกเป็น 4 ส่วนตามสัดส่วนที่เหมาะสม ดังนี้

1. ส่วนที่ 1: ขุดสระน้ำ (30% ของพื้นที่)

เพื่อเก็บกักน้ำไว้ใช้ในการเกษตรในช่วงฤดูแล้ง และใช้ในการเกษตร เช่น การทำนาข้าว การปลูกพืชผัก การเลี้ยงสัตว์ และการเลี้ยงสัตว์น้ำ เช่น ปลา เพื่อเพิ่มรายได้และเป็นแหล่งอาหารโปรตีนสำหรับครอบครัว

2. ส่วนที่ 2: ปลูกข้าว (30% ของพื้นที่)

เพื่อผลิตข้าวไว้บริโภคในครัวเรือน ทำให้ครอบครัวมีอาหารหลักเพียงพอตลอดปี หากเหลือจากการบริโภคก็สามารถจำหน่ายเป็นรายได้เสริม

3. ส่วนที่ 3: ปลูกพืชไร่ พืชสวน และไม้ผล (30% ของพื้นที่)

เพื่อปลูกพืชหลากหลายชนิดทั้งพืชระยะสั้นและระยะยาว เช่น ผัก ผลไม้ และไม้เศรษฐกิจ รวมถึงการปลูกพืชสมุนไพรหรือไม้ใช้สอย เพื่อสร้างรายได้และเป็นอาหารเสริม

4. ส่วนที่ 4: ที่อยู่อาศัยและอื่นๆ (10% ของพื้นที่)

เป็นพื้นที่สำหรับสร้างบ้านเรือน เลี้ยงสัตว์ ถนนหนทาง และสิ่งอำนวยความสะดวกอื่นๆ

หลักการสำคัญของเกษตรทฤษฎีใหม่

- พึ่งพาตนเอง: เน้นการผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือนก่อน หากเหลือจึงนำไปขาย

- ลดความเสี่ยง: การแบ่งพื้นที่และปลูกพืชหลากหลายช่วยลดความเสี่ยงจากภัยธรรมชาติและราคาผลผลิตที่ไม่แน่นอน

- บริหารจัดการน้ำ: มีระบบน้ำที่เพียงพอทั้งสำหรับการเกษตรและอุปโภคบริโภค

- สร้างความยั่งยืน: ใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างคุ้มค่าและรักษาสิ่งแวดล้อม

เกษตรทฤษฎีใหม่ไม่เพียงแต่ช่วยให้เกษตรกรมีชีวิตที่ดีขึ้น แต่ยังเป็นแนวทางที่สามารถปรับใช้ได้ในหลายพื้นที่ตามสภาพแวดล้อมและความเหมาะสมของแต่ละท้องถิ่น ซึ่งสอดคล้องกับหลักเศรษฐกิจพอเพียงที่เน้นความพอประมาณ มีเหตุผล และมีภูมิคุ้มกันที่ดี

ภาพประกอบ :

- เกษตรทฤษฎีใหม่ : มูลนิธิปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ

- เกษตรทฤษฎีใหม่ : กระทรวงเกษตรและสหกรณ์